Tổ chức đánh giá tác động môi trường cần đáp ứng các điều kiện gì?

Trong cuộc thảo luận về thủy điện ở tổ tại kỳ họp Quốc hội vừa qua, ông Trần Xuân Vinh, Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Nam đã phát biểu, "Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng ở Việt Nam là do chất lượng báo cáo đánh giá tác động môi trường của nhiều dự án là quá kém".

“Báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án này có thể được sử dụng để áp dụng cho dự án kia. Ví dụ, báo cáo đánh giá tác động môi trường của các dự án thủy điện Sông Tranh 2 và A Vương gần như giống hệt nhau, và chỉ khác số liệu”, ông Vinh nhấn mạnh.

Mặc dù Việt Nam đã có nhiều công ty làm dịch vụ đánh giá tác động môi trường (từ năm 2007), khi gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), nhưng đây là lần đầu tiên, Việt Nam quy định các điều kiện cụ thể cho các tổ chức thực hiện các dịch vụ này.
Theo Điều 17 của Dự thảo Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi), các tổ chức thực hiện đánh giá tác động môi trường cần phải đáp ứng một số điều kiện, như cán bộ phải có chứng chỉ hành nghề tư vấn đánh giá tác động môi trường do cơ quan có thẩm quyền cấp, có đủ điều kiện kỹ thuật để đo đạc, phân tích và đánh giá môi trường.

Nhằm làm rõ Điều 17 của Dự thảo Luật này, Dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi) quy định rằng: chủ dự án, tổ chức dịch vụ tư vấn lập báo cáo ĐTM ngành môi trường hoặc chuyên ngành liên quan đến môi trường và phải được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp chỉ hành nghề tư vấn lập báo cáo đánh giá tác động môi trường; có cán bộ chuyên ngành liên quan đến dự án với trình độ đại học trở lên...
Theo nhiều ý kiến cho rằng, các quy định mới này được xem là khá cao do ở Việt Nam có quá nhiều tổ chức thực hiện tư vấn, lập báo cáo đánh giá tác động môi trường rất yếu về năng lực, dẫn đến chất lượng báo cáo đánh giá tác động môi trường của nhiều dự án đầu tư không đảm bảo.

Bên cạnh đó, các tổ chức này còn phải có cơ sở vật chất - kỹ thuật, thiết bị chuyên dụng để đo đạc, lấy mẫu, xử lý, phân tích các mẫu về môi trường, đảm bảo các yêu cầu về kỹ thuật.

Từ báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường nhận xét như sau: Dự thảo Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi): “Việc quy định về chứng chỉ hành nghề tư vấn đánh giá tác động môi trường nhằm tăng tính chuyên nghiệp và trách nhiệm cá nhân, tổ chức của những người tham gia hoạt động bảo vệ môi trường. Mặt khác, quy định còn giúp nâng cao chất lượng báo cáo đánh giá tác động môi trường và nâng cao nhận thức chung về môi trường”.